نمایشگاه Piscina & Wellness Barcelona در ۱۷-۲۰ اکتبر در شهر بارسلونا با محوریت موضوع آب، سلامتی، نشاط برگزار شد برخلاف گذشته که استخرها و سازههای آبی عمدتا در موارد ورزشی استفاده داشتهاند، در سالهای اخیر استفاده از فضاهای آبی در بسیاری از انواع معماری کاربرد یافته است.. در بسیاری از کشورها اسپا و فضاهای آبی به جز جدانشدنی طراحی آپارتمان، ساختمان و فضاهای عمومی تبدیل شده است. استفاده از این فضاها در مراکز تخصصی درمانی، آرامش بخشی و … نیز گسترش یافته است. این گسترش حیطه، افق های پیش روی شرکت های معماری را بیش از پیش کرده است. نمایشگاه های تخصصی که به معرفی آخرین دستاوردها، تکنولوژی و متریال های تخصصی فضاهای آبی می پردازند زیاد نیستند و نمایشگاه Piscina & Wellness Barcelona قطعا یکی از معتبر ترین آنها است.
این نمایشگاه فرصت بسیار مناسبی را برای معرفی برندهای معتبر عرصه کننده محصولات تخصصی بوجود آورده است. طراحان و معماران می توانند به راحتی با بهترین سازندگان ملاقات و دانش خود در زمینه متریال و شیوه های ساخت را افزایش دهند. این تبادل اطلاعات مهم ترین هدف هر نمایشگاه تخصصی است و Piscina & Wellness Barcelona بسیار بر این مورد تاکید دارد و می توان ادعا کرد تا حدی زیادی هم در این مهم موفق بوده است.
لغتPiscina در زبان اسپانیایی (لاتین) به معنی استخر آب است که برگرفته از حوضچههای آب کلیساهای کاتولیک در معماری روم باستان میباشد. این مطلب نشاندهنده آن است که از دیرباز فضاهای آبی نقش مهمی در معماری کلاسیک داشته است. شکوه رم و یونان در معماری نه فقط به ستون های مرمری بلند و آتریوم های دلربا که همین طراحی فضاهای آبی و اسپا به عنوان بخشی از فضای سکونتی ساختمان ها است. معماری مدرن نیز امروزه بر استفاده از آب در طراحی تاکید فراوان دارد. کمتر هتل یا ساختمان مسکونی لاکچری را امروز بدون اسپا می توان تصور کرد.
ظهور اولیه اسپا در معماری:
کلمه اسپا از دیرباز در معماری برای ساختمانهایی به کار برده میشد که امکانات آرامش، احیا و درمان را فراهم می کنند. معماری این ساختمانها “معماری آبگرم” نامیده می شود، این یک سبک معماری یکنواخت برای همه جا نیست، بلکه یک اصطلاح برای ژانری از ساختمانها با عملکرد درمانی آبگرم است.
این ساختمانها در ابتدا در قرن هفدهم در اروپا ظاهر شدند و در قرن نوزدهم به اوج خود رسیده اند. این نوع معماری در ساختمانهایی که در داخل شهرها ساخته میشدند بیشتر دارای کاربردی به منظور درمان و شفا بوده است؛ در حالیکه مواردی که در ساحل و استراحتگاههای ساحلی، ساخته میشدند کاربرد تفریحی خود را توسعه دادند. با این حال، از اوایل قرن ۱۹ تا به حال بسیاری از موانع بیان معماری بین اسپا داخلی و ساحلی اسپا های تفریحی وجود دارد.
این کانسپت حتی در دوران معماری کلاسیک نیز وجود داشته است. آنها ظهور خود را به خواص شفابخش چشمههای آب گرم که در آن زمان شناخته شده بودند، مدیونند. در مرکز اسپاهای رومی، چشمههای آب گرم و یا حمام رومی وجود دارد که عموما از حمام های بزرگ امپریالیستی در شهرهایشان مانند حمام دیوکلتیان و کاراکالا کمتر متقارن بودند، زیرا آنها مجبور بودند با توپوگرافی زمین هماهنگ شوند.
در آلمان، اسپاهای آخن، ویستبادن، بادن-بادن و بادنویلر در قرن اول میلادی تاسیس شد. در سوئیس، سنت موریتس اولین بار با کشف بهارهای شفابخش توسط پاراسلسوس بوجود آمد. پس از این شکوفایی اولیه، علاقه به استفاده از حمام برای اهداف شفادهنده برای مدتی در اروپا کاهش یافت. در طول قرون وسطی در مقیاسی که در دوران باستان دیده می شد، مجتمعهای حمام و اسپای بزرگ ساخته نمی شد. در زمان جنگهای صلیبی فرهنگ اسلامی آبگرم مجددا از شرق به اروپا بازگشت.
با ظهور بورژوازی در شهرها در طول قرن ۱۲، حمامهای عمومی در شهرها ساخته شدند؛ با این حال آنها بیان منحصر به فرد معماری خود را ندارند، و همچنین نمیتوان آنها را از خانه های شهری متمایز کرد. دوران درخشان فرهنگ حمامهای عمومی در قرون وسطی با جنگ سیساله به پایان رسید.
فرهنگ اسپا در قرن های ۱۵ و ۱۶ در اروپا رونق یافت و عامل اقتصادی مهم بود. در دوران باروک، تحولات جدیدی در زمینه تأسیسات حمام اشرافی (Fürstenbädern) وجود داشت. ریشه های آنها در قلعهها یافت می شود. مهمترین شهرهای متکی بر آبگرم و اسپا در قرن ۱۸، شهر بث در انگلستان و آخن در آلمان هستند. هر دو این شهرها، در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، نقش مهمی در توسعه معماری آبگرم داشتند.
اروپا هنوز هم دارای سنت حمام کردن سالم است، این فرهنگ را می توان هنوز در حمام بزرگ آلمان و چشمه های معدنی thalassotherapy فرانسه، اسپانیا و ایتالیا مشاهده کرد.
با تغییر نیازهای مردم در سفر، راه حلهای معماری جدید برای پاسخگویی به این نیاز در قرن بیستم پدید آمدند. اولین نمونه از معماری مدرن اسپا در دهه ۱۹۳۰ ظاهر شد.
تاثیر آب و اسپا بر سلامت روح و جسم انسان
هدف اصلی آب درمانی یا هیدروتراپی، خارج کردن سمومی از بدن است که میتوانند موجب درد مفاصل و التهاب شوند. هیدروتراپی بر روی بسیاری از بیماریهای انسان مؤثر است.
ماساژ و برطرف کردن کوفتگی بدن به وسیله آن از گذشته های دور در بسیاری از نقاط جهان انجام میشده و همچنان نیز انجام میشود به گونه ای که امروزه به یک علم در حیطه ی سلامتی تبدیل شده است. تاثیرات غیرقابل انکار آن بر روی سلامتی و رفع خستگی و احساس آرامش بر هیچکس پوشیده نیست.
در ایران نیز از دیرباز فرهنگ حمامهای عمومی همواره وجود داشته است. حمام گنجعلیخان کرمان، در سال ۱۰۲۰ هجریقمری در زمان شاهعباس صفوی ساخته شد و همانند بسیاری از نمونههای مشابه خود در آن زمان در اروپا هدف از ساخت آن ایجاد یک مرکز تفریحی در مرکز شهر بوده است. از دیگر سازههای ایرانی با کاربرد آبدرمانی، گرمابهها بودهاند. گرمابههای عمومی در ایران و کشورهای همسایه مانند ترکیه و برخی کشورهای شمال آفریقا که در قلمرو دولت عثمانی بودهاند وجود داشته و بخشی از فرهنگ شرق در آن دوره محسوب میشدند.
ساخت مراکز درمانی و ماساژ و در ایران موضوع بسیار نو و جدیدی است. اولین مرکز تخصصی ماساژ و اسپا ایران در سال ۱۳۸۶ جهت شناسایی انواع ماساژهای رایج در حوزه کشورهای شرق و جنوب شرق آسیا تاسیس شد و از آن زمان تاکنون دهها مرکز دیگر در تهران تاسیس شدهاند.
برگزارکننده نمایشگاه Piscina & Wellness موسسه فیرا بارسلونا Fira Barcelona است که یکی از مهمترین سازمانهای تجاری اروپایی است و اعتبار بین المللی آن با نام تجاری و برند بارسلون ارتباط بسیار نزدیکی دارد، شهری با بیش از یک قرن سابقه برگزاری نمایشگاههای تجاری. کمک اقتصادی سالانه این موسسه به شهر بارسلونا و اطراف آن بیش از ۲۶۰۰ میلیون یورو تخمین زده می شود و همچنین به دلیل افزایش جاذبه برای توریست، به ارزش اجتماعی و عمومی شهر بارسلون نیز افزوده است.
موسسه فیرا بارسلونا Fira Barcelona به عنوان یک محرک اقتصادی قوی، یکی از بهترین سیستم عاملها برای کسب و کار، نمایش بین المللی شرکتها، بازاریابی محصول، ایجاد شبکه ارتباطی قوی و تبادل دانش میان شرکتها است. یکی از خدمات اصلی آن پشتیبانی از بخشهای تولیدی، حرفهایها و کارآفرینان است. به منظور برآورده ساختن چالش های جهانی شدن و پیش بینی تقاضاهای بازار، تجربه، نوآوری، توسعه تکنولوژیکی و رقابت پذیری را در بر می گیرد.
این موسسه متعهد به مسئولیت شرکتها، فعالیتهای آن بر پایداری، احترام به محیط زیست و حمایت از طرحهای مختلف خیریه و CSR است.
محل برگزاری نمایشگاه در یکی از Venueهای با اهمیت موسسه فیرا، مرکز Gran via بوده است که یکی از بزرگترین و مدرنترین مراکز برگزاری نمایشگاه در اروپا است و توسط معمار ژاپنی Toyo Ito، برنده جایزه پریتزکر طراحی شده است.
نکته قابل توجه در نگاه اول، فراهم آوردن طیف متنوعی از محصولات مرتبط با فعالیتهای آبی اعم از تجهیزات پارکهای آبی و تفریحی، استخرهای مسکونی و فضای عمومی، محصولات متنوع برای طرای و اجرای استخر، سونا و جکوزی و همچنین تجهیزات نگهداری ویژه است. ۳۴۱ شرکت از کشورهای معتبر در این دوره از نمایشگاه شرکت کرده اند و آخرین توانمندی های خود را به نمایش گذاشتند.
فضاهای فراهم شده برای ارتباط و رویارویی بیشتر بازدیدکنندگاه شامل اتاقهای (جلسات) Meeting Rooms، اتاق سمینار و …. بوده است و برنامه ریزی به گونهای بوده است که در ۳ روز نمایشگاه زمانهایی برای ملاقات بازدیدکنندگانVIP با شرکتهای مشارکت کننده در نمایشگاه درنظر گرفته شده است.
شرکت معماری زما به عنوان طراح پروژه “مجموعه آبی و تندرستی ساری” که طرح منتخب جایزه معمار خاورمیانه ۲۰۱۶ در بخش پروژه های فراغت و پذیرایی نیز بوده است به این نمایشگاه دعوت شد.
فضای کلی نمایشگاه دارای دو سالن اصلی بوده است که فضای سالن اول عموما به ارائه محصولات آبدرمانی، ماساژ و مراکز سلامت و سالن دوم به محصولات جانبی و تکنیکال، اختصاص داده شده است. فضای این دو سالن متناسب با نوع محصولاتی که ارائه میشوند، به زون های کوچکتری تقسیم شده است.
زون ماساژ و خدمات سلامتی در سالن ۱ WELLNESS SPA EXPREINEC ZONE
فضایی در حدود ۷۴۰ مترمربع که محلی برای بیان راه حلها و ایدههای خلاقانه است. این زون نمونه کاملی از یک مرکز سلامت را به نمایش گذاشته است. خدمات و محصولاتی که در این زون ارائه میشوند شامل رسپشن، فضای انتظار، اتاقهای ماساژ، فضای ریلکسیشن، سونای بخار، سونای نمک، دوش و حمام و استخر است.
زون خلاقیت در سالن ۲ INNOVATION ZONE
شامل قسمتهای مختلفی از جمله فضایی برای پیشنمایش محصولاتی در زمینه استخر است که در غرفههای نمایشگاه عرضه شدهاند. این فضا به خوبی چگونگی عملکرد این محصولات، شکل نهایی آنها پس از نصب و شیوه نگهداری را به بازدیدکنندگان نشان میدهد.این زون دارای دو قسمت مجزای خشک و خیس است. در قسمت خیس محصولات ۹ شرکت در زمینه استخر و اکسسوریهای آب از جمله نورپردازی در آب، فیلترینگ و درمان آب، پمپ آب و گرمکننده آب استخر عرضه شدهاند.
قسمت خشک، فضای تجربی برای نمایش محصولات شرکتهایی است که نمایش زنده از نصب و راهاندازی محصولات آبی را در اختیار مراجعه کنندگان قرار می دهد. بازدیدکنندگان در مدت زمان ۳۰ دقیقه، مشاهده میکنند که نصب و اجرای این تجهیزات تا چه مقدار پیشرفت کرده است.
در قسمت ارائه محصولات، غرفه شرکت معتبرVilleroy & Boch که تولیدکننده مجموعه متنوع و طیف وسیعی از محصولات آشپزخانه، حمام و سرویس بهداشتی و … در سالن ۱، قرار گرفته است. این شرکت محصولات متفاوتی در زمینه جکوزی را برای اولین بار در این نمایشگاه به معرض نمایش گذاشته است که دارای امکاناتی خاص و انعطافپذیر در عملکرد هستند و به زودی در بازار عرضه خواهند شد.
یکی از دیگر محصولات پربازدید و پر کاربرد ارائه داده شده در نمایشگاه، محصولات برند موزاییک اسپانیایی hispalit هستند که مناسب برای انواع پروژههای طراحی داخلی و خارجی هستند. در تولید این محصولات از مرحله صفر تا صد، از شیوههای پایدار و سازگار با طبیعت استفاده شده است که همچنین قابل بازیافت میباشند. این شرکت اولین تولیدکننده موزاییک در اروپا بوده است و در حال حاضر در بیش از ۶۰ کشور دنیا محصولات متنوعی را برای انواع نیازها ارائه میکند.
در مجموع این نمایشگاه فرصت مناسبی برای تمامی افرادی که حرفه آنها با ساخت و ساز در ارتباط است از جمله فروشندگان محصولات، شرکت های سازنده و طراحان فراهم کرده بود تا اطلاعات خود را به روز نمایند. برخورد مسئولین نمایشگاه با اندک شرکت های ایرانی شرکت کننده در این رویداد بسیار مناسب و حرفه ای بود به طوری که آمادگی خود جهت همکاری در حوزه های طراحی، فروش و پارتنرشیپ را اعلام کردند. بارسلون اسپانیا در اکتبر ۲۰۱۹ نیز ( هنوز نهایی نشده است) میزبان این رویداد خواهد بود.