بروتالیست سبکی از معماری است که در آن ساختمانها با بتن بکر و بدون روکش و دیگر عناصر کاربردی و به عبارتی عریان و عاری از زینت اجرا میشوند. اصطلاح (بروتالیسم) در ۱۹۵۴ در فرانسه و انگلستان برای توصیف این شیوه بکار رفت
نخستین بار در سال ۱۹۵۳ میلادی، توسط پیتر و آلیسون اسمیتسون، مورد استفاده قرار گرفت. این زوج علاقهمند به نمایش خام مصالح بودند.این اصطلاح ریشه در واژهٔ فرانسوی بتون بروت به معنای «سیمان خام» دارد، عبارتی که توسط لوکوربوزیه برای تشریح متد استفاده خاصش از سیمان استفاده میشد، متدی که توسط آن بسیاری از بناهای پس از جنگ جهانی دومش را ساخت. این اصطلاح پس از این که توسط رینر بنهام، منتقد معماری در عنوان کتابش: “معماری بروتالیست نوین: اخلاقیات یا زیباییشناسی؟” در سال ۱۹۶۶ میلادی به کار گرفته شد، رواج بسیاری پیدا کرد، مضمون کتاب توصیف برخی دیدگاههای معمارانه بود که اخیراً در اروپا رایج شده بود
.
ریشه اصلی پیدایش فلسفه و سبک معماری بروتالیسم را میتوان در حوادث پس از جنگ جهانی دوم جستجو کرد؛ چراکه به سبب سالها جنگ تمام عیار، اقتصاد اروپا به کلی فلج شده بود و امکان استفاده از مصالح معمول ناممکن مینمود. بنابرین تمامی معماران به دنبال مصالحی ارزان برای جایگزینی با فلز بودند که در نهایت جستجوهایشان به بتن ختم شد
.
فلسفه بروتالیسم پیدایش خود را مدیون بتن و استفاده از آن در سطوح گسترده است. لیکن در این سبک هیچ محدودیتی برای استفاده از متریالهایی نظیر چوب، آجر، شیشه، فولاد و سنگهای تراش نخورده به شکل خام آنها نیز وجود ندارد. البته سبک معماری بروتالیسم با ویژگیهای همچون طراحی چهارگوشه و قالببندی نمایان نیز شناخته میشود. با این حال مهمترین نکته در سبک معماری بروتالیسم در تفاوت آن با سایر سبکهای معمول نهفته است؛ چراکه تمامی سبکهای رایج دیگری نظیر سبک معماری دیکانستراکشن و یا سبک معماری فولدینگ به واسطه حجم خاص خود اهمیت پیدا میکنند. در حالیکه سبک معماری بروتالیسم، مبتنی بر مصالح به کار رفته در آن است
.
معماری بروتالیسم در ایران قدمتی به اندازه انواع اروپایی آن دارد و طراحی سردر دانشگاه تهران توسط هوشنگ سیحون در دوران محمدرضا شاه پهلوی را میتوان نخستین نمونه از کاربرد سبک معماری بروتالیسم در ایران دانست. به دنبال آن، سبک معماری بروتالیسم، این بار در ساخت دانشگاه بینالملی شیراز به کار گرفته شد. این دانشگاه که طراحی آن به عهده “مینورو یاماساکی” بود از جمله آثار شاخص معماری بروتالیسم در ایران به شمار میرود.شهرک اکباتان تهران را میتوان برجستهترین نمونه موردی سبک بروتالیسم در ایران دانست. ساخت این شهرک که طراحی آن به عهده “جردن گروزن” از “شرکت ساختمانی استارت Starret بود در سال ۱۳۴۵ خورشیدی کلید خورد و در نهایت ۱۰ سال پس از آن پایان یافت. شهرک اکباتان به عنوان یکی از مدرنترین شهرکهای مسکونی در ایران، نمونه موفقی از به کارگیری سبک معماری بروتالیسم به شمار میرود که ایده اصلی خود را از نظریه لوکوربوزیه مبنی بر انبوهسازی وامدار است.